ازدواج سفید زوجین را متوجه چه آسیب هایی در جامعه ایرانی می کند؟
ازدواج نوعی قراردارد اجتماعی بین زن و مرد محسوب می شود که از زمان پیدایش انسان تا امروز رواج و ادامه داشته است. ازدواج سالم و درست، پیامد های جسمی و روحی بسیاری برای انسان خواهد داشت و می تواند آدمی را به کمال برساند. اما در مقابل ازدواج نادرست، اثرات نامطلوبی بر روح و روان انسان و فرزندانی که احتمالا بوجود می آیند، خواهد گذاشت. نحوه ی زندگی درعصر امروز، باعث شده اشکال مختلفی از ازدواج پدیدار آید که البته به دلیل نو ظهور بودن، پیامد های آن هنوز برای انسان روشن نیست و با توجه به ویژگی های شناختی و اجتماعی، می توان بخشی از معضلات را حدس زد تا بتوان به وسیله ی آگاه سازی، از وقوع آن پیشگیری نمود. بخش آموزش پروماگ در این محتوا قصد دارد راجع به ازدواج سفید و پیامد های احتمالی آن در جامعه ی ایرانی با شما گفتگو کند. امیدواریم تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
ازدواج سفید به چه معناست؟
ازدواج سفید یا White marriage، به شکلی از هم باشی یک زوج در کنار هم گفته می شود که بدون عقد و نکاح شرعی، اقدام به تشکیل زندگی مشترک می کنند. اگر چه صورت و شکل ازدواج سفید، مانند ازدواج قانونی است، اما به دلیل غیر رسمی بودن، از تعهدات و قوانین ازدواج قانونی تبعیت نمی کند. امروزه پدیده ازدواج سفید در همه جای دنیا از جمله ایران، در حال افزایش است و هنوز تبعات آن به طور کامل نمایان نشده است.
ویژگی های ازدواج سفید:
- ایران کشوری اسلامی با ویژگی های فرهنگی خاص است. بنابراین ازدواج سفید در آن به صورت قانونی تعریف نشده است.
- ازدواج سفید، مدت دار نیست و تا زمانی که زوجین تمایل به ادامه زندگی داشته باشند، می تواند ادامه دار باشد.
- قوانین رایج در ازدواج رسمی، در ازدواج سفید به علت غیر رسمی بودن، وجود ندارد و چون این نوع ازدواج جرم محسوب می شود، حق و حقوقات و یا حتی خشونت در آن، قابل پیگیری قضایی نیست.
- در ازدواج سفید، حق و حقوقات قانونی مانند ارث، مهریه، حق طلاق، حق حضانت فرزند و غیره وجود ندارد و همه چیز به صورت توافقی خواهد بود. البته اگر زوجین به تعهدات خود، پایداری نشان دهند.
- اگر فرزندی حاصل از ازدواج سفید به وجود آید، نمی تواند دارای امتیازات قانونی مانند شناسنامه، ارث و غیره از پدر و مادر خود باشد.
چرا ازدواج سفید از سوی جامعه شناسان ایرانی مورد انتقاد است؟
اگر چه ازدواج سفید در ظاهر، ممکن است خوشایند و آسان به نظر برسد، اما تبعات آن، این نوع ازدواج را در معرض خطرات و ریسک اجتماعی بالایی قرار می دهد. از نظر جامعه شناسان، ازدواج سفید و شروع زندگی بدون تعهدات قانونی، می تواند باعث سست شدن نظام ارزشی خانواده شود و همچنین باعث کاهش نرخ ازدواج قانونی و شرعی خواهد شد که طبیعتا از پایداری و دوام بالاتری برخوردار است.
چرا ازدواج سفید در ایران رو به گسترش است؟
دلایل مختلفی را می توان برای افزایش نرخ ازدواج سفید در ایران نام برد که در زیر به مهم ترین آن ها اشاره خواهیم کرد:
- تغییر نگرش افراد نسبت به مساله دیانت و ازدواج شرعی
- پایین آمدن نرخ ازدواج های رسمی
- افزایش میزان طلاق
- بالا بودن هزینه های ازدواج رسمی و قانونی
- عدم استطاعت مالی کافی زوجین
- نبود حس مسئولیت و مسئولیت پذیری در افراد
- الگو برداری از جوامع غربی
- آشنایی بیشتر جهت ازدواج قانونی
نرخ ازدواج سفید به ترتیب در شهر های تهران، مشهد، اصفهان با شدت بالاتری نسبت به شهر های دیگر به وقوع می پیوندد. بنابراین می توان نتیجه گرفت، احتمال وقوع آن در شهرهای بزرگ به مراتب بیشتر از شهرها و جوامع کوچکتر است. طبق بررسی ها مشخص شده، ازدواج سفید در افراد تحصیل کرده بیش از افراد کم سواد تر از نظر تحصیلات آکادمیک، وجود دارد و عموم افرادی که به این نوع از هم باشی رضایت می دهند، به طور عموم از سطح متوسط رفاه اجتماعی برخوردارند.
بیش از پنجاه تا شصت درصد افراد که در شرایط ازدواج سفید اند و عموما زنان هستند، امیدوارند ازدواج آن ها در آینده قانونی شود و در مقابل، بیش از چهل تا پنجاه درصد افراد که عموما مردان هستند، هیچ قصدی برای انجام ازدواج رسمی در آینده ندارند. بنابراین می توان نتیجه گرفت مردان تمایل کمتری نسبت به قانونی کردن ازدوج سفید نشان می دهند و ترجیح می دهند زیر بار مسئولیت قانونی نروند.
ازدواج سفید با عقد موقت متفاوت است:
قابل ذکر است ازدواج سفید با آن چه در ایران به عنوان عقد موقت شناخته می شود، متفاوت است. از نظر قانونی و شرعی، ازدواج موقت یا صیغه، دارای مشروعیت قانونی ست و مشکلات بوجود آمده در آن قابل پیگیری قضایی و قانونی است. همچنین فرزندان که در ازدواج موقت بوجود می آیند، مورد حمایت قانون محسوب می شوند.
ازدواج سفید و مساله زنان:
شرایط کنونی جامعه ی ایرانی را، می توان شرایطی آسیب زا ، برای زنان توصیف کرد. اگر چه زمانی که زندگی مشترک از هم پاشیده می شود و به پایان می رسد، هر دوی زوجین دچار نقصان و آسیب های روحی، روانی و حتی مادی می شوند، اما تاثیر آسیبات وارده بر زنان، پررنگ تر و ملموس تر خواهد بود. به بیانی دیگر در ازدواج سفید، جنس زن به دلیل محدودیت های تاریخی و اجتماعی جامعه ی ایرانی، آسیب بیشتری می بیند.
آسیب هایی که با ازدواج سفید متوجه زنان است را می توان در موارد دسته بندی کرد:
- ازدواج سفید ممکن است در قالب فریب از سوی از مردان فرصت طلب، پیشنهاد شود. بدان معنی که ممکن است در این نوع ازدواج، زن مورد سو استفاده جنسی و روحی قرار گیرد.
- در ازدواج سفید اگر خشونتی به زنان اعمال شود، قابل پیگیری قضایی نیست. به این معنی که سیستم قانونی کشور، این نوع ازدواج را غیر قانونی تلقی می کند و به رسمیت نمی شناسد. بنابراین به عنوان یک زن نمی توانید از حق و حقوقات قانونی خود دفاع کنید.
- در صورت شکست در ازدواج سفید، فرصت های ازدواج برای زنان محدود تر خواهد بود.
- زنان به دلیل محدودیت های تحمیلی اجتماع، استرس زیادی را در ازدواج سفید متحمل می شوند.
- زنان به دلیل ویژگی های فرهنگی بیشتر از مردان، مورد آسیب های روانی مانند تهمت ، فحشا و یا توهین جنسی قرار خواهند گرفت.
- تولد کودکان بدون هویت قانونی و خطرات سقط جنین، از دیگر پیامدهای ازدواج سفید برای زنان است.
آمار ها درباره ی دوام ازدواج سفید چه می گویند؟
ازدواج سفید، ازدواجی غیر قانونی است و به صورت مخفیانه صورت می گیرد. بنابراین آمار دقیقی از پیامدهای آن در دسترس نیست.
بر طبق بررسی های میدانی، عمر متوسط ازدواج سفید در ایران بین یک تا سه سال است. بنابراین می توان گفت که این نوع ازدواج در ایران، از دوام چندانی برخوردار نبوده است.
ازدواج سفید و شرایط فرزندان:
همچنین طبق بررسی ها مشخص شده است که میزان سقط جنین در زوجینی که ازدواج سفید داشته اند، به طور قابل ملاحظه ای بیشتر بوده است. کودکان حاصل از ازدواج سفید در صورت تولد، بدون امتیازات قانونی و هویت خواهند بود، بنابراین والدینشان ترجیح می دهند، این کودکان متولد نشوند و در صورتی که تمایل به فرزندآوری داشته باشند، مجبور خواهند بود ازدواج خود را قانونی کنند.
ازدواج سفید و شرایط ناامن اجتماعی:
ازدواج، نوعی سند قانونی و شرعی محسوب می شود که در همه ی جوامع و فرهنگ ها قابل پذیرش است. اما انجام ازدواج سفید اگر چه در شرایطی مشابه ازدواج قانونی اتفاق می افتد، اما به طور حتم، افراد را در شرایط ناامن و غیر ایمن اجتماعی قرار خواهد داد. تهمت و افترا یکی از پیامد های آن است و قطعا این زنان هستند که در این مساله باز متحمل آسیب های روحی و روانی بیشتری خواهند شد. در شرایطی که ازدواج سفید به هر دلیلی بر هم بخورد یا تعهدات آن زیر پا گذاشته شود، شرایط اجتماعی برای زوجین سخت و از سوی جامعه غیر قابل پذیرش خواهد بود که البته باز هم زنان را می توان به عنوان قشر آسیب پذیر تر، معرفی کرد که متحمل شرایط دشوار تری از مردان می شوند.
تفاوت ازدواج سفید در ایران و سایر جوامع:
در کشور های غربی دو نوع ازدواج تعریف می شود، ازدواج رسمی و ازدواج غیر رسمی؛ که هر دو شکل ازدواج، پذیرفته شده و مورد حمایت قانون است و فرزند حاصل از ازدواج غیر رسمی یا ازدواج سفید، مورد حمایت قانونی و اجتماعی ست. بنابراین آن چیزی که در شرایط اجتماعی ایران، افراد را با شرایط و معضلات اجتماعی روبرو می کند، در کشور های غربی چندان ایجاد اشکال نخواهد بود.
اما ازدواج سفید در ایران به رسمیت شناخته نمی شود و نه تنها، قانونی در حمایت از آن وجود ندارد، بلکه نوعی جرم نیز محسوب می شود.
جرم شناسی ازدواج سفید در ایران:
پدیده ازدواج سفید در ایران، به عنوان زنا شناخته می شود و اگر یکی از دو طرف متاهل باشند، به عنوان زنای محصنه از آن نام برده می شود و حکمی بر همین اساس، متوجه افراد خواهد شد. از نظر قانون، حتی شخصی که به این افراد، خانه ای اجاره دهد، مرتکب جرم شده و مورد پیگرد قانونی قرار می گیرد.
خواندن این مطالب را به شما توصیه می کنیم:
نوازش کودک چه اثراتی بر روند رشد روانی و جسمانی او خواهد داشت؟
مشاجره و اختلاف نظر در بین زوجین ؛ جزء جدا نشدنی زندگی زناشویی!
تعیین جنسیت جنین با نرم افزار اختصاصی مجله پروماگ
کلام پایانی:
هر انسانی برای انتخاب نوع زندگی خود مختار و آزاد است. شما مختارید که بر اساس اعتقادات و نظرات خود عمل کنید. اما بهتر است قبل از انجام هر تصمیمی، با پیامد های و عواقب آن آشنایی داشته باشید. ازدواج سفید در جامعه ی ایرانی، غیر قانونی تلقی می شود و با انجام آن، علاوه بر آن خود را از امتیازات قانونی ازدواج بی بهره خواهید کرد، بلکه مرتکب نوعی جرم نیز شده اید.
ازین که این محتوا را در مجله پروماگ مطالعه کردید سپاسگزاریم. لطفا نظرات خود را برای ما بنویسید.
