ترس از دکتر رفتن در کودکان ؛ چگونه مانع ترس کودک از پزشک یا محیط درمانی شویم؟
ترس از دکتر رفتن ، یکی از رایج‌ترین هراس‌هایی است که کودکان تجربه می‌کنند و البته، والدین نیز با مشکلات و حواشی آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند. شاید بتوان گفت اصلی‌ترین دلیل ترس از دکتر رفتن ، دردی است که کودک از آمپول زدن تجربه می‌کند ؛ خصوصا آنکه زمانی که کودک به پزشک مراجعه می‌کند، طبیعتا حال جسمی مساعدی ندارد و وارد شدن به محیطی مانند درمانگاه یا مطب دکتر، می‌تواند برای او دلهره‌آور و ترسناک باشد. با این وجود، مراجعه به پزشک، امری اجتناب‌ناپذیر است و والدین خواسته یا ناخواسته مجبورند متناسب با وضعیت جسمی کودک، سالی چند بار او را نزد پزشک ببرند و طبیعی است که ترس از دکتر رفتن ، این کار را با دشواری همراه خواهد کرد. در این مقاله از وب‌سایت پروماگ قصد داریم روش‌هایی را به شما بیاموزیم که ترس از دکتر رفتن را در کودک شما کمرنگ نماید و راحت‌تر بتوانید روند درمانی کودک دلبند خود را پشت سر بگذارید. با ما همراه باشید:
روش‌های رفع ترس از دکتر رفتن در کودکان
- با کودک خود گفت‌وگو کنید:
انسان‌ها از ناشناخته‌ها هراس دارند. هر چیزی که برای ذهن ناشناخته باشد، باعث ترس در آدمی می‌شود و این قاعده برای کودکان مستثنی نیست. هر زمانی که می‌خواهید کودکتان را نزد پزشک ببرید، برای او توضیح دهید دقیقا به کجا می‌روید و چرا باید بروید!
اینکه به صورت مرموز و مخفیانه کودک خود را به دکتر ببرید، شاید در دفعه‌ی اول نتیجه‌بخش باشد، اما به طور حتم دفعات بعدی، کودک را بی‌اعتماد خواهد کرد و باعث بدبینی بیشتر او نسبت به پزشک و پروسه درمان می‌شود. او از پزشک و درمانگاه بیشتر خواهد ترسید و طبیعتا واکنش‌های بیشتری نشان خواهد داد!
بنابراین برای کودکتان با زبانی شیوا و قابل فهم توضیح دهید:
” بیمار است و نیاز دارد که پزشکی مهربان، او را معاینه کند تا با داروهایی که به او می‌دهد، حال او را خیلی زود خوب کند. “
در مرحله‌ی بعد، نحوه‌ی معاینه کردن پزشک را نیز برای کودک توضیح دهید. به عنوان مثال برای او بگویید:
” آقا یا خانم دکتر با گوشی مخصوص خود، صدای قلب تو را می‌شوند و یا با چوب‌های مخصوص گلوی تو را می‌بیند. “
- صبورتر باشید:
من یک مادرم و خوب می‌دانم زمانی که کودکتان بیمار است، تا چه حد ناراحت و آسیب‌پذیر هستید! نگرانی از سلامتی کودک، به راستی استرس‌زا ست، اما با وجود استرس و نگرانی که سراسر وجود شما را فرا گرفته، لازم است که صبور باشید و با بدخلقی کودکتان مدارا کنید. خوب است بدانید که کودکان به خوبی علائم ترس و نگرانی را در چهره و زبان بدن شما تشخیص می‌دهند و استرس و اضطراب شما به آن‌ها سرایت خواهد کرد. بنابراین هر چه بیشتر خود را کنترل کنید، کودکتان نیز بهتر خود را کنترل می‌کند!
کودکان به دلیل جثه‌ی کوچکی که دارند، علائم بیماری را با شدت بیشتری نشان می‌دهند، بنابراین طبیعی است که کج خلقی نمایند و حاضر نباشند با شما همکاری کنند. صبوری کنید و حوصله بیشتری به خرج دهید تا بهتر و زودتر نتیجه بگیرید.
- پیشگیری بهتر از درمان است!
این یک شعار نیست ؛ بلکه یک اصل است! کودکتان را برای دکتر رفتن آماده کنید و آموزش‌های لازم را به او بدهید، البته پیش از آنکه بیمار شده باشد!
آموزش صحیح و مناسب، تا حد بسیار زیادی می‌تواند ترس از دکتر رفتن در کودکان را از بین ببرد و کار شما را در درمان و معالجه کودک در زمانی که بیمار شد، تسهیل کند.
- به کودک دروغ نگویید!
برای رسیدن به هدف، به کودک خود دروغ نگویید یا او را گول نزنید! همانطور که در بالا اشاره شد، این روش کار شما را برای دفعات بعدی دشوارتر خواهد کرد.
همه‌ی ما خوب می‌دانیم که مراجعه به درمانگاه دلهره‌آور است، آمپول زدن درد دارد و بوی بیمارستان و الکل، آدم را می‌ترساند! پس به دروغ نگویید که آمپول درد ندارد!
به او بگویید:
” آمپول، سرم یا واکسن درد دارد اما برای سلامتی مفید است و ما مجبوریم درد کوتاه آن را تحمل کنیم. “
پیشنهاد می‌دهیم زمانی که خودتان مجبورید آمپول یا سرم بزنید و یا آزمایش بدهید، کودکتان را همراه خود ببرید تا او آشنایی بیشتری در این زمینه داشته باشد و ذهن او آمادگی داشته باشد.
- برای کودک داستان‌های آموزنده تعریف کنید:
خوشبختانه وجود کتاب‌های آموزنده‌ای که درباره‌ی ترس از دکتر رفتن نگاشته شده، یا انیمیشن‌ها و برنامه‌های تلویزیونی مفید، کار شما را تا حدودی تسهیل کرده است. برای کودکتان چند کتاب آموزنده در این ارتباط تهیه کنید. دسترسی به اینترنت و فضای مجازی نیز می‌تواند به شما کمک زیادی نماید تا به راحتی انیمیشن‌های آموزشی را دانلود کنید و به فرزندتان نشان دهید.
در کنار کتاب‌های داستان و انیمیشن‌های کودکانه، سعی کنید از خلاقیت خود نیز بهره بگیرد و داستان‌های مفید و هدف‌دار برای کودکتان تعریف کنید. بدون شک قصه‌گویی، تاثیر به سزایی در کاهش ترس از دکتر رفتن در کودکان خواهد داشت. امتحان کنید!
- روند درمان را برای کودک توضیح دهید:
بهتر است کودکتان بداند که روند درمانی او به چه شکل است. از پزشک متخصص کودک بخواهید تا خودش برای کودک توضیح دهد که چه داروهایی باید مصرف کند و چه غذاهایی باید بخورد که زودتر بهبود یابد. اگر نیاز است که کودک شما بستری شود، یا سرم بگیرد و یا آمپول بزند، از پزشک بخواهید که این روند را برای او توضیح دهد.
خودتان نیز روند درمانی را برای کودک بیشتر شفاف‌سازی و تصویرسازی کنید. به کودک بگویید درد آمپول بسیار کوتاه است، اما باعث می‌شود که او خیلی زودتر سلامتی خود را باز یابد. همچنین برایش توضیح دهید داروهایی که باید مصرف کند، اگر چه ممکن است کمی تلخ باشد یا مزه‌ی خوشایندی نداشته باشد، اما به دلیل همین تلخی، باعث فرار میکروب‌ها از بدن او می‌شود.
سعی کنید با تصویرسازی مناسب، کودک را به درمان متقاعد کنید.
- هرگز کودک خود را از دکتر یا آمپول نترسانید!
در فرهنگ ما، ترس از آمپول یک روش تربیتی محسوب می‌شود!!! شما سعی کنید که این روش به شدت نامناسب را ریشه‌کن کنید.
کودکتان را از دکتر رفتن یا آمپول زدن نترسانید. اگر کسی از نزدیکانتان نیز ازین روش برای ساکت کردن کودک استفاده کرد، فورا به کودک بگویید:
” آمپول دوست ماست و به ما کمک می‌کند که با میکروب‌ها مبارزه کنیم. آمپول زدن اگر چه ممکن است درد کوتاهی داشته باشد، اما برای سلامتی ما مفید است.” سپس در وقت مناسب، به فرد مورد نظر با زبانی خوش تذکرات لازم را ارائه دهید!
اگر برای خرید بیرون می‌روید، نگویید که می‌روید که آمپول بزنید!
- کیت پزشکی برای کودکتان بخرید:
خرید یک کیت کوچک پزشکی، تاثیر بسیار زیادی در رفع ترس از دکتر رفتن در کودکان خواهد داشت. خصوصا آنکه همه‌ی بچه‌ها به دکتربازی علاقمند هستند و دوست دارند نقش دکتر را بازی کنند.
با کودکتان بازی کنید. اجازه دهید فرزندتان دکتر باشد و شما را معاینه کند. اگر ممکن است برای او یک روپوش کوچک سفید نیز تهیه کنید تا یک دکتر تمام عیار باشد.
بگذارید قدرت ذهن و تخیل، ترس از دکتر رفتن را در کودک شما از بین ببرد.
- حضور کودک در اتاق انتظار پزشک را مدیریت کنید:
مطب پزشکان، درمانگاه یا محیط بیمارستان، معمولا مملو از بیمار است و ممکن است شما و کودکتان مدت طولانی را در انتظار بمانید. سعی کنید برنامه‌ای مفید برای سرگرم کردن کودک داشته باشید تا او کلافه و خسته نشود.
علاوه بر این، درمانگاه‌های کودک معمولا پُر ازدحام و شلوغ است و کودک را می‌ترساند ؛ خصوصا آنکه کودکان دیگر، معمولا گریه می‌کنند یا جیغ می‌زنند و این مساله، ترس را در فرزند شما تشدید خواهد کرد.
تا هنگامی که نوبت شما نرسیده است، کودک را از محیط دور کنید تا هم از ازدحام دور باشد و هم، در محیط آلوده درمانگاه یا مطب پزشک، ویروس‌های جدید به او سرایت نکنند.
- در کنار کودک خود باشید:
در روند درمانی کودک تا بهبودی کامل، در کنار کودک خود باشید و او را حمایت کنید تا بهتر و زودتر، سلامتی خود را بدست آورد. طبیعی است که کودک ممکن است برخی داروها را به دلیل مزه‌ی تلخی که دارند، نخورد و یا از آمپول زدن واهمه داشته باشد و گریه کند. در این موقع، لازم است او را بیشتر حمایت و نوازش کنید تا او راحت‌تر با ترس از دکتر رفتن و دارو خوردن یا آمپول کنار بیاید.
با کودکتان همدردی کنید و به او بگویید که احساسش را درک می‌کنید. برایش توضیح دهید زمانی که شما نیز کودک بویدید، همین احساس را داشتید و مانند او فکر می‌کردید.
همدردی با کودک، تاثیر بسزایی در کاهش ترس از دکتر رفتن و روند درمانی دارد.
- مواظب شرطی شدن کودک باشید.
روپوش سفید، آمپول، گوشی معاینه و بوی الکل، از مواردی هستند که ممکن است کودک را شرطی کند و با دیدن آن‌ها واکنش نشان دهد. با بازی کردن و تهیه‌ی این وسایل تا حدودی می‌توانید مساله را برای کودک عادی‌سازی کنید تا ترس او کاهش یابد و آرامش بیشتری بدست آورد.
- پزشک خوش‌اخلاق انتخاب کنید:
انتخاب پزشک مناسب و خوش‌اخلاق که بچه‌ها را دوست داشته باشد و بتواند با صبوری و آرامش معالجه‌ی کودک را انجام دهد، بخش مهمی از درمان است.
پزشکان نیز همانند سایر مردم عادی، ممکن است بداخلاق یا خوش‌اخلاق باشند و در این بین، وظیفه‌ی شما این است که پزشکی حاذق و خوش‌اخلاق را برای کودک خود انتخاب کنید که بتواند و دوست داشته باشد که با کودک شما مدارا کند!
مدارای پزشک و علاقه‌ی او به کودکان، بخش بسیار مهمی از روند درمان است و در مقابل، یک پزشک کم‌حوصله و بداخلاق می‌تواند به آسانی، کودک را تا همیشه از دکتر رفتن بترساند.
خوش اخلاقی پزشک متخصص اطفال، یکی از وظایف مهم این گروه از پزشکان است و لازم است شما نیز به این مهم، اهمیت بدهید. به دلیل اینکه یک دکتر حاذق است یا مراجعه‌کننده زیادی دارد، کودک را نزد یک پزشک بی‌حوصله و بداخلاق نبرید!
در پایان پیشنهاد می‌دهیم همیشه و حتی برای یک سرماخوردگی ساده نیز، کودک را نزد متخصص اطفال ببرید. پزشکان متخصص کودک ، روش و راه مدارا با کودکان را به خوبی می‌دانند و معمولا مطب آن‌ها، محیطی عروسکی و رنگارنگ برای کودکان است. آن‌ها روپوش‌های عروسکی می‌پوشند و می‌دانند که بیمار آن‌ها کودک است. به کودکان جایزه می‌دهند و به خوبی مطلع هستند که چگونه با کج‌خلقی کودک مدارا کنند.
پیشنهاد می‌دهیم همیشه و حتی برای یک سرماخوردگی ساده نیز، کودک را نزد متخصص اطفال ببرید. پزشکان متخصص کودک ، روش و راه مدارا با کودکان را به خوبی می‌دانند و معمولا مطب آن‌ها، محیطی عروسکی و رنگارنگ برای کودکان است. آن‌ها روپوش‌های عروسکی می‌پوشند و می‌دانند که بیمار آن‌ها کودک است. به کودکان جایزه می‌دهند و به خوبی مطلع هستند که چگونه با کج‌خلقی کودک مدارا کنند.
سخن پایانی:
ترس از دکتر رفتن کودک ، نباید مانع حفظ سلامتی او باشد. با روش‌های پیشنهاد شده در بالا، سعی کنید دکتر رفتن را به یک پروسه دلچسب و شیرین برای کودک خود تبدیل کنید.
سیما گودرزی هستم و امیدوارم مطالب گفته شده در این محتوا برایتان سودمند و مفید واقع شده باشد. ازین که همراه مجله‌ی آنلاین پروماگ و بخش آموزش هستید، سپاسگزاریم.
مقالات مرتبط را در بخش آموزش بخوانید:
خوراندن دارو به کودک ؛ چگونه و با چه روش هایی به کودکان خردسال دارو بدهیم
فرزند پروری و اصول تربیتی کودک ؛ چگونه کودکمان را تربیت و پرورش دهیم؟
جملات ممنوعه به کودکان ؛ این عبارات را هرگز به کودک خود نگویید!
فوبیا در کودکان ؛ علل و درمان / چگونه مانع ترس و فوبیا در کودک خود شویم؟
آموزش مسواک زدن کودک و لزوم رعایت بهداشت دهان و دندان در کودکان…
