رفتار خشونت‌آمیز در کودکان ؛ چگونه رفتار پرخاشگرانه کودک را کنترل کنیم؟
خشم یک احساس طبیعی است که در همه‌ی افراد، اعم از بزرگسال و کودک وجود دارد. خشم احساسی است که نباید آن را سرکوب کرد، بلکه باید به دنبال راه‌ها و روش‌هایی بود که بتوان آن را کنترل و مدیریت کرد. خشم در کودکان و به دنبال آن، بروز رفتارهای خشونت‌آمیز ، یکی از مشکلات جدی است که والدین بسیاری با آن درگیر هستند و نمی‌دانند چه تمهیداتی باید در مقابل کودک پرخاشگر خشمگین خود بیندیشند و حتی ممکن است نیاز باشد از مداخلات رواشناسی و پزشکی نیز کمک بگیرند. در این مقاله از وب‌سایت پروماگ قصد داریم چند راهکار ساده برای کنترل خشم و جلوگیری از رفتار خشونت‌آمیز در کودکان ارائه دهیم. امیدواریم ما را تا انتهای این مقاله همراهی کنید:
کنترل خشم و رفتار خشونت‌آمیز در کودکان
خشم در کودکان احساسی طبیعی است و همه‌ی کودکان آن را تجربه می‌کنند. ناملایمات و اتفاقاتی که خوشایند ما نیستند، از همان دوران کودکی وجود دارد و می‌تواند باعث ایجاد خشم و بروز رفتار خشونت‌آمیز در کودکان شود. با این وجود، کودک باید بتواند خشم خود را کنترل کند و نه اینکه به دلیل خشم، دست به رفتارهای خشونت‌آمیز و پرخاشگرانه بزند.
منبع خشم و خشونت هر چه باشد، باید آن را پیدا کنید و لازم است به کودک خود آموزش دهید که در برابر ناملایمات و چیزهایی که باب طبع و میل او نیست، رفتار کنترل شده‌ای از خود بروز دهد.
خودتان پرخاشگر و خشمگین نباشید:
بسیاری از کودکان، از والدین و بزرگترهای خود یاد می‌گیرند که باید در برابر ناملایماتی که با آن روبرو می‌شوند، خشم و عصبانیت بروز دهند یا پرخاش کنند. اگر خودتان فردی خشمگین و پرخاشگر باشید، کودک شما این رفتار را از شما می‌آموزد و یاد می‌گیرد در مقابل هر آنچه باب میل او نباشد، پرخاشگری کند. بنابراین در وهله‌ی اول لازم است خودتان رفتارهای خشونت‌آمیز و پرخاشگرانه را کنار بگذارید و سعی کنید کنترل بیشتری بر رفتار خود داشته باشید.
مواظب رسانه‌ها و محتوایی که کودکتان در معرض آن قرار دارد، باشید:
کودکان از رسانه‌ها و برنامه‌های تلویزیونی الگو می‌گیرند. باید سعی کنید محتوایی رسانه‌ای که کودکتان می‌بیند، کنترل شده باشد تا حاوی تصاویر و رفتارهای خشونت‌آمیز نباشد. بسیاری از برنامه‌های تلویزیونی و فیلم‌های سینمایی، حاوی تصاویر پرخاشگرانه و محرک است که می‌تواند در بروز رفتار خشونت‌آمیز در کودکان نقش داشته باشد. کنترل و نظارت بیشتری بر برنامه‌های تلویزیون و محتوای رسانه‌ای که کودک شما با آن سروکار دارد داشته باشید. همچنین اگر کودک تبلت دارد یا از کامپیوتر استفاده می‌کند، محتوایی که در اختیارش قرار دارد باید کنترل‌شده باش.
ممکن است کودک، از درون مضطرب و پریشان باشد:
بروز رفتار خشونت‌آمیز در کودکان ، می‌تواند تاکیدی بر استرس و اضطراب درونی آن‌ها باشد. اگر حس می‌کنید کودک شما بیش از اندازه رفتارهای خشونت‌آمیز بروز می‌دهد، ممکن است او در درونش احساس نگرانی و ترس را حس می‌کند و یا مساله‌ای، او را از درون خشمگین و مضطرب می‌سازد و لازم است شما در این مساله مداخله داشته باشید تا بتوانید عامل خشونت‌زا را در درون کودکتان کشف کنید.
به کودک خود به اندازه کافی توجه نشان دهید:
بسیاری از کودکان به دلیل اینکه توجه کمی از والدین خود دریافت می‌کنند، به رفتارهای خشونت‌آمیز و پرخاشگرانه دست می‌زنند تا با این روش، توجه بیشتری را به سمت خود جلب کنند. بسیاری از والدین به دلیل مشغله‌های کاری و مسائلی که در زندگی با آن‌ها دست به گریبان هستند، کمتر فرصت دارند به کودک خود توجه نشان دهند و یا مجبورند کودک خود را نزد پرستار یا به مهدکودک بسپارند.
اگر حس می‌کنید کودکتان پرخاشگر شده و رفتارهای خشونت‌آمیز و پرخاشگرانه به صورت افراطی از خود نشان می‌دهد، سعی کنید به او توجه بیشتری نمایید؛ چرا که ممکن است کودک شما برای جلب توجه بیشتر به این اقدامات دست بزند. کودکان تا زیر هفت سال، به میزان زیادی به توجه و حمایت والدین نیاز دارند و اگر به حد کافی مورد توجه و محبت والدین نباشند، ممکن است به خشونت و رفتارهای خشونت‌آمیز روی بیاورند.
کودک را به حرف زدن و ابراز نظر تشویق کنید:
حتما دقت کرده‌اید که کودکانی که توانایی صحبت کردن ندارند، بیشتر جیغ می‌زنند چون نمی‌توانند با استفاده از کلمات، منظور و خواسته‌های خود را بیان کنند. کودکی هم که یاد نگرفته باشد با کلام و و ادبیات رسا، منظور و خواسته‌ی خود را بیان کند، ناگزیر رو به خشونت می‌آورد. اگر حس می‌کنید کودکتان از موضوعی ناراحت و خشمگین است، با او صحبت کنید و سعی کنید او را با حرف زدن وادار کنید که مسائل درونی خود را بازگو کند. از او بخواهید راجع به مساله‌ای که در ذهن دارد، هر چه دوست دارد بگوید. احساسات او را بپرسید و سعی کنید او را در صحبت کردن بیشتر از احساساتش یاری برسانید.
به کودک خود یاد دهید در مواجهه با مسائل مختلف چگونه باید برخورد کند:
طبیعی ست زمانی که شما با کودک خود صحبت نمی‌کنید و او راه و روش برخورد با مسائل را به او آموزش نمی‌دهید، او روش مقابله با مسائلی که بر سر راهش قرار می‌گیرد را نداند و ناگزیر به پرخاشگری روی آورد. با کودکتان صحبت کنید و با رفتارتان به او نشان دهید در مقابله با هر رفتاری، چگونه باید واکنش نشان دهد. با کودک خود بیشتر بازی کنید و در قالب بازی، به او نشان دهید که اگر کودکی به زور اسباب بازی او را ستاند چگونه باید واکنش نشان دهد. یا در نمونه‌ای دیگر، در قالب بازی‌های نمایشی عواقب خشونت و رفتارهای خشونت‌آمیز را به کودک هشدار دهید.
بعد از رفتار خشونت‌آمیز از کودک بخواهید احساساتش را بازگو کند.
بعد از اینکه کودکتان رفتاری خشونت‌آمیز از خود بروز داد، از او بخواهید راجع به آن صحبت کند و یا نقاشی بکشد. از او بخواهید آن چیزی را که ناراحتش کرده را نقاشی کند و درباره‌ی آن صحبت کند. سعی کنید تا جای ممکن به دلیل پرخاشگری کودکتان پی ببرید و درصدد رفع آن برآیید.
مواظب دوستان و همسالان کودک باشید:
کودکان به مقدار بسیار زیادی از گروه همسالان و دوستان خود الگو می‌گیرند و سعی می‌کنند از رفتار آن‌ها تقلید نمایند. بنابراین اگر کودکتان به تازگی پرخاشگر شده و رفتارهای پرخاشگرانه از خود بروز می‌دهد، با حساسیت بیشتری به گروه دوستان و همسالان او توجه کنید.
کودک را در زمانی که رفتار صحیحی از خود نشان می‌دهد، تشویق کنید:
برای اینکه رفتار مناسب، جایگزین رفتار خشونت‌آمیز در کودکان شود، باید کودک را تشویق کنید. به کودک پاداش دهید تا او انگیزه لازم را برای تغییر رفتار داشته باشد و سعی کند بیشتر مطابق میل و خواسته شما اقدام کند.
سخن پایانی:
رفتار خشونت‌آمیز در کودکان ، مساله‌ای نیست که به‌راحتی و سهل‌انگاری از کنار آن عبور کنید. سعی کنید همواره کودکتان را به آرامش و رفتارهای صلح‌جویانه تشویق کنید و کم‌کم این رفتارها را جایگزین رفتارهای پرخاشگرانه کنید.
سیما گودرزی هستم و از شما بابت همراهی با بخش آموزش مجله‌ی آنلاین پروماگ سپاسگزارم. امیدواریم این محتوا برایتان سودمند و مفید واقع شده باشد.
مقالات مرتبط را در وب‌سایت پروماگ بخوانید:
- انتخاب مدرسه برای کودکان ؛ چگونه بهترین محیط آموزشی را برای کودکان کلاس اولی انتخاب کنیم؟
- فرزند پروری و اصول تربیتی کودک ؛ چگونه کودکمان را تربیت و پرورش دهیم؟
- جملات ممنوعه به کودکان ؛ این عبارات را هرگز به کودک خود نگویید!
- افکار منفی چگونه در ذهن پدید می آیند و خوابمان را آشفته میسازند؟ راه هایی برای مبارزه با افکار
- آموزش جنسی به کودکان ، چرا و چگونه باید صورت گیرد؟روش آموزش مسائل جنسی به کودکان!
