استرس را در خود کنترل کنیم ؛ پروماگ از روش های کاهش استرس می گوید…

همه ی ما در شرایط مختلف زندگی، استرس را تجربه کرده ایم. استرس نوعی فشار روانی ست که اگر به مدت طولانی بر ما غالب شود، اثرات مخربی بر ذهن و جسم ما باقی خواهد گذاشت. اما استرس لزوما یک پیامد منفی نیست، بلکه مقدار معینی از آن، عامل محرکی برای رسیدن به اهداف ما محسوب می شود و این فرصت را برای ما بوجود می آورد که به موقع از خطرات و موانع عبور کنیم. مشکل از جایی آغاز می شود که اضطراب و نگرانی از سطح نرمال خود بالاتر رود و ما را با آسیب های روحی و جسمی فراوانی مواجه سازد. ما در این مقاله قصد داریم راجع به استرس و راه های کنترل آن با شما سخن بگوییم. ما در خواندن این مقاله همراهی کنید.

استرس چیست؟

استرس نوعی واکنش جسمانی و روانی ست که در برابر یک محرک بیرونی بروز می کند و زمانی حاصل می شود که فرد به این ادراک برسد که خواسته ها و انتظارات از او، فراتر از توانمندی هایش است. استرس دارای دو سطح کم و زیاد است.

• سطح پایین استرس:

این سطح از استرس، علاوه بر اینکه برای شما ضرری ندارد، فوائدی نیز خواهد داشت و باعث انگیزه و میل به تلاش در فرد می شود. اگر استرس کافی در شما وجود نداشته باشد، شاید هیچ تلاشی برای موفقیت صورت نگیرد.

استرس در سطح کم، همان عاملی ست که باعث می شود شب های امتحان را درس بخوانید یا برای موفقیت در یک فعالیت، تمرین و پشتکار به خرج دهید و یا برای رسیدن به هدفی که در ذهن دارید از تفریحات خود بگذرید و تلاش بیشتری کنید.

• سطح بالای استرس:

استرس اگر از حد متعارف خود عبور کند، نه تنها فایده ای نخواهد داشت، بلکه مخرب است و عاملی بازدارنده برای رسیدن به اهداف تان به شمار می آید. اضطراب طولانی مدت و پرفشار، می تواند موجب بیماری های جسمی و روحی بسیاری در انسان شود. بدن انسان در مقابله با سطوح بالای استرس، دچار فرسودگی و خستگی خواهد شد و اگر مدت زمان مدیدی این وضعیت ادامه داشته باشد، حتی می تواند منجر به مرگ شود.

نشانه های جسمی و روانی استرس:

استرس زیاد، همواره با نشانه های جسمی و روحی فراوانی همراه است که به طور قطع نشانه های جسمی آن قابل مشاهده تر است. از نشانه های جسمی استرس می توان به درد های جسمی، تپش قلب، اسپاسم های عضلانی، ناراحتی های دستگاه گوارش، تعریق بدن، خشکی دهان و ….  اشاره کرد. از نشانه های روانی استرس می توان ترس های مرضی، زودرنجی، بی قراری، دلشوره و …. را بر شمرد.

عوامل استرس زا:

عوامل بسیاری می توانند در به وجود آمدن سطح بالای استرس تاثیرگذار باشند که از آن جمله می توان به مرگ عزیزان، ورشکستگی، طلاق، بارداری، تغییر مکان، از دست دادن شغل، فشار مالی، از دست دادن عضو و … اشاره کرد.

شاید برایتان عجیب به نظر برسد که همه ی موارد بالا که باعث استرس می شوند، بر همه ی افراد تاثیر یکسانی نخواهد گذاشت و به بیانی دیگر باید گفت عوامل جانبی وجود دارد که باعث می شود افراد میزان بیشتری استرس را تحمل کنند. در ادامه چند عامل را که باعث می شود، شرایط استرس زا بر شما بیشتر تاثیر منفی بگذارد را معرفی می کنیم:

• افرادی که نگرش منفی به مسائل اطراف خود دارند.
• افرادی که اعتماد به نفس کمتری دارند.
• افرادی که از عزت نفس کافی برخوردار نیستند.
• اشخاصی که به خانواده وابسته هستند.
• کسانی که راجع به مشکلات خود حرف نمی زنند و اصطلاحا تودار هستند.
• افرادی که ایمان معنوی کمتری دارند.
• افرادی که دارای بیماری های جسمی یا روانی هستند.
• افرادی که در شرایط بد اجتماعی زندگی می کنند.
• اشخاصی که دیگران را، از روی برداشت های ذهنی خود قضاوت می کنند.

بنابراین می توان نتیجه گرفت با تغییر نگرش و نحوه ی زندگی می توان اضطراب را تا میزان قابل قبولی کاهش داد و سطح آن را به حد مطلوب رساند. در واقع این شرایط نیستند که بر ما استرس وارد می کنند، این ما هستیم که به دلیل ویژگی های درونی خود، استرس بیشتری را تحمل می کنیم.

با چه توانمندی هایی، می توانیم سطح استرس را بکاهیم؟

اگر چه ما ممکن است نتوانیم شرایط استرس زا را به طور کامل از بین ببریم، اما می توانیم با توانمندسازی ذهنی و جسمی، میزان کمتری از استرس را به خود تحمیل کنیم:

• پیدا کردن عامل استرس زا: گاهی ما بی دلیل احساس اضطراب می کنیم و نمی دانیم منشاء این نگرانی کجاست. در اولین گام لازم است عامل استرس زا پیدا کنیم و اگر قابل حل شدن است، آن را حل کنیم.
• داشتن اطلاعات عمومی و تخصصی: شاید به نظر عجیب بیاید، اما کسب دانش می تواند از میزان استرس شما بکاهد.
• مطالعه و کتاب خوانی: کتاب ها قدرت عجیبی در کاهش استرس دارند، باید امتحان کنید تا شگفت زده شوید.
• عرفان و معنویات: حتما شنیده اید که دل ها با یاد خدا آرام می گیرد. هر دین یا مذهبی که دارید، اعتقاد به خدا به عنوان قدرت مطلق و برتر جهان، می تواند به شما آرامش دهد و از میزان استرس شما بکاهد.
• اطلاع از وضعیت سلامتی: به طور سالیانه از وضعیت سلامت خود اطلاع داشته باشید. زمانی که بدانید، جسم سالمی دارید، قدرت ذهنی بیشتری پیدا خواهید کرد.
• برنامه ریزی در کارها: بخشی از میزان استرسی که تحمل می کنیم، از عدم برنامه ریزی و کمبود وقت، نشأت می گیرد. با یک برنامه ریزی دقیق می توانید خود را از تحمل استرس اضافی، رها سازید.

• بخشیدن وسایل اضافه: محیط زندگی خود را خلوت نگه دارید. وسایل اضافه ای را که لازم ندارید را به اشخاص دیگر بدهید تا از آن ها استفاده کنند. هر چه قدر محیط زندگی شما شلوغ تر باشد، سردرگمی تان افزایش خواهد یافت.
• خواب کافی شبانه: بدون خواب کافی، حتما روز پراسترسی را تجربه خواهید کرد. شب ها زودتر به رختخواب بروید و صبح ها همگام با طلوع خورشید از خواب برخیزید.
• بازنگری به عادت ها: عادات رفتاری خود را بازبینی کنید. اگر عاداتی مانند وسواس دارید که باعث می شود استرس بیشتری را تحمل کنید، برای ترک آن ها اقدام کنید.
• پذیرش مشکلات: مشکلات را به همان شکلی که هستند بپذیرید و سعی در بزرگ کردن یا کوچک نمودن آن ها نکنید.
• ورزش روزانه: ورزش با کاهش استرس، ارتباط مستقیمی دارد. زمانی که ورزش می کنید، خون و اکسیژن بیشتری به سلول های شما می رسد و احساس آرامش بیشتری خواهید کرد.
• آشتی با طبیعت: انسان از زمانی دچار استرس و اضطراب پنهان شد که با طبیعت بیگانگی کرد. چه چیزی همانند صدای بره ها در دشت یا شنیدن صدای پای آب در رودخانه ها و یا دیدن رنگ سبز درختان، می تواند انرژی بخش باشد و از استرس شما بکاهد؟
• توجه به بهداشت فردی: بهداشت روزانه مانند استحمام و مسواک زدن، باعث افزایش اعتماد به نفس و کاهش استرس شما خواهد شد.
• ماساژ بدن: ماساژ بدن می تواند باعث خون رسانی بیشتر و رفع گرفتگی عضلات شود و در نهایت کاهش استرس شود.
• گیاهخواری: سعی کنید هفته ای دو یا سه روز را گیاهخواری کنید. یعنی از غذاهای کاملا گیاهی به جای فراورده های گوشتی، استفاده کنید. با این کار به دستگاه گوارش خود و ذهنتان آرامش خواهید داد.
• انجام کارهای خیرخواهانه: زمانی که بخشش می کنید و یا یک کار خیر خواهانه انجام می دهید، در اولین گام خودتان احساس آرامش خواهید کرد. تکرار افعال خیر خواهانه، به طرز شگفت آوری از میزان اضطراب شما می کاهد.
• دوری از اخبار: شنیدن اخبار روز دنیا، تاثیر مستقیمی با میزان اضطراب دارد. اگر چه بی اطلاعی از وضعیت دنیا، اصلا خوب نیست، اما بر روی اخبار ناراحت کننده تکیه نکنید. سعی کنید اخبار علمی یا فرهنگی بیشتر گوش دهید تا اخباری که باعث می شود با روح و روان شما بازی شود.

• نه گفتن قاطعانه: به هر چیزی که خلاف میل شماست، نه بگویید. یک نه قاطعانه شما را از شرایط استرس زای آتی نجات خواهد داد.
• مصرف مولتی ویتامین ها: مولتی ویتامین ها باعث کاهش استرس خواهند شد. گاهی بدن بر اثر کمبود برخی ویتامین ها، مانند ویتامین C ، دچار اضطراب پنهان خواهد شد.
• حرف بزیند: در مورد مشکلات خود صحبت کنید و با دوستان یا نزدیکانتان مشورت کنید. غم هایتان را در دلتان نگه ندارید و سعی کنید آن ها را با فردی امین مانند دوست یا همسرتان در میان بگذارید.
• عدم استعمال دخانیات و الکل: لازم به گفتن نیست که الکل و دخانیات می تواند بر اعصاب مرکزی و محیطی شما اثر منفی بگذارد.
• تفریح سالم: داشتن تفریحات سالم مانند کوهنوردی، پارک رفتن، یا بازی های فکری و کامپیوتری، می تواند استرس شما را کاهش دهد. شاید برایتان جالب باشد که رفتن به شهربازی و استفاده از بازی های هیجان انگیز آن، نقش بسیار زیادی در تخلیه انرژی های انباشته شده بدن شما دارد و می تواند منجر به کاهش اضطراب ، در شرایط استرس زا شود.
• رفت و آمد با دوستان و خانواده: در متون مذهبی، به صله رحم بسیار تاکید شده است و باید گفت دیدار با خانواده و دوستان باعث افزایش نشاط و رهایی شرایط اضطراب آلود می شود.
• دوری از شبکه های اجتماعی: شبکه های اجتماعی دوست های مجازی ما در عصر حاضر هستند و فوائد بسیاری نیز برای ما داشته اند، اما گاهی شبکه های اجتماعی، با اخبار جعلی و سیاه نمایی ها، ما را در معرض استرس و اضطرابی بیش از آن اندازه، قرار می دهند.
• نوشیدنی های آرام بخش: نوشیدن چای سبز و قهوه، به بازیابی قوای ذهنی کمک خواهد کرد و باعث می شود انرژی بیشتری را در طول روز تجربه کنید.
• موسیقی بی کلام: گوش دادن به موسیقی های بی کلام باعث آرامش روان شما خواهد شد.
• استراحت کافی: استراحت کافی به اندام های خود بدهید. کشش عضلانی و بستن چشم ها به مدت چند ثانیه، به کاهش استرس کمک شایانی خواهد کرد.
• فعال بودن: انفعال شما را دچار استرس خواهد کرد. زمانی که کاری برای انجام ندارید، به اتفاقات ناخوشانید، بیشتر فکر می کنید و خود را دچار اضطراب خواهید کرد. اوقات خود را با فعالیت های مفید پر کنید، چرا که رهایی از انفعال و مفید بودن، باعث تقویت روحیه شما خواهد شد.
• سوگواری کنید: اگر دچار شرایط تاسف باری مانند از دست دادن عزیزان شدید، سوگواری کنید. در نظر داشته باشید استرس، اگر به مدت طولانی و بیش از اندازه بر شما غالب باشد، خطرناک خواهد بود. قابل درک است که شرایط زندگی، همیشه مطابق میل ما نخواهد بود و ما لازم نیست همواره خود را مقاوم و شکست ناپذیر نشان دهیم.
• و هر انجام هر کاری که باعث تقویت روح و جسم شما می شود.

پیشنهاد می دهیم این مطالب را بخوانید:

معلولیت محدودیت است؛ چگونگی رفتار و برخورد با افراد دچار معلولیت…

تمرین افزایش تمرکز را با روش های پیشنهادی پروماگ تجربه کنید….

زندگی اسلایسی در شبکه های اجتماعی در تقابل با زندگی های واقعی …!!!

کاهش استرس کودکان در مدرسه 

سخن آخر:

استرس، یک عکس العمل طبیعی بدن انسان است که در بسیاری از موارد، باعث موفقیت و نجات انسان از شرایط خطرناک می شود. در واقع آن چیزی که باعث آسیب رسیدن به بدن و تخریب اعصاب و روان آدمی می شود، تحمل استرس بیش از مقدار معین آن است. اگر به مدت طولانی سطح بالایی از اضطراب را تحمل کنید، حتما دچار بیماری های روانی یا جسمی بیشماری خواهید شد. بنابراین لازم است خودشناسی را در خود تقویت کنید و قابلیت های ذهنی و جسمی خود را افزایش دهید تا در بدترین شرایط هم، قادر به کنترل خودتان باشید.

ازین که این محتوا را در وبسایت پروماگ و بخش آموزش مطالعه کردید از شما سپاسگزاریم. امیدواریم نظرات خود را راجع به این مقاله برای ما بنویسید.

لازم به یادآوری است در این محتوا از کتاب رفتار های آرام بخش ، نوشته امیر ملک محمودی و فاطمه ملکی برداشت آزاد شده است.