محافظت کودکان از اخبار ناگوار – آیا باید کودکان را از اخبار ناگوار و خشونت‌آمیز محافظت کنیم؟
محافظت کودکان از اخبار ناگوار ؛ حجم زیاد اخباری که امروزه و علی‌الخصوص در هفته‌ی جاری به گوش ما رسیده، طبیعی است که همه‌ی ما را نگران کرده باشد. همه‌ی ما، اتفاقات اخیر را با ناباوری باور کرده‌ایم و حتی شاید هم، منتظر بوده‌ایم که از خواب بیدار شویم و این کابوس تمام شود. واقعیت این است که زندگی در جهان امروز و خصوصا زندگی در خاورمیانه، با دشواری‌های خاص خود همراه است. جنگ، خونریزی، فقر و گرسنگی، استعمار و بسیاری از مسائل دیگر، همیشه مردمان خاورمیانه را به خود مشغول کرده است. با توجه به حجم اضطراب و اخبار خشونت آمیزی که معمولا وجود دارد، بروز تشویش و نگرانی، واکنشی طبیعی است که ما را برای مواجهه با خطر آماده‌تر می‌کند، اما سهم کودکان ما، از آرامش چیست؟
آیا در لابلای دل‌نگرانی‌ها و بحرانی که در ذهن و فکر شما جاری است، به کودک خردسال خود نیز اندیشیده‌اید؟ آیا فکر کرده‌اید روح و روان او در مواجهه با چنین اخباری چه آسیبی خواهد دید؟ و یا اصلا، ذهن کودکانه او، قدرت تحلیل این گونه مسائل را دارد؟
این مبحث، موضوع مقاله‌ی امروز پروماگ است. با ما همراه باشید تا بررسی کنیم چرا باید کودکان‌مان را از دایره‌ی اخبار بد و دلهره‌آور دور کنیم؟ محافظت کودکان از اخبار ناگوار ، موضوع مقاله‌ی امروز ماست.
مراقبت و نگهداری از سلامت روان کودک ، بر عهده‌ی والدین است!
در اولین گام خوب است به شما به عنوان پدر یا مادر، گوشزد کنیم که محافظت از سلامت روان کودک‌تان بر عهده‌ی شماست! همانطور که سلامت جسم کودک را بر عهده دارید و مسئول آموزش او هستید، حفظ سلامت روان او نیز بر عهده‌ی شماست.
شما به عنوان والدین وظیفه دارید، کودک‌تان را از اخبار تهدید کننده و ناراحت کننده، تصاویر دلخراش، فیلم‌های خشونت آمیز و هر مورد دیگری که همراه با خشونت باشد و باعث آزار روح و روان کودک شود، دور کنید و اجازه ندهید این خبرها، ذهن و روان او را دستخوش ناراحتی و تهدید کند.
اشتباهی بزرگ که بسیاری از والدین به آن مرتکب می‌شوند!
بسیاری از والدین تصور می‌کنند که واقعیت‌های اجتماعی را باید به کودک آموخت و از همان سنین کودکی باید ذهن او را با مسائل اجتماعی آشنا کرد. خصوصا این تصور در ذهن والدینی که در مناطق پر خطرتر مانند خاورمیانه زندگی می‌کنند، بیشتر وجود دارد.
اما همانطور که پیشتر اشاره شد، کودکان توان تحلیل مسائل را ندارند و از نظر روانی دچار آسیب‌های جبران‌ناپذیری می‌شوند و نه تنها قوی‌تر و شجاع‌تر نمی‌شوند، بلکه به لحاظ روحی و روانی، آسیب‌پذیر‌تر و شکننده‌تر می‌شوند. بنابراین لازم است این تصور اشتباه را دور بریزید و به جای این کار، محیط امن‌تری را برای کودک‌تان فراهم کنید.
چرا محافظت کودکان از اخبار ناگوار ضروری است؟
کودکان زیر ده سال، قدرت تحلیل و حل مسائل خشونت‌آمیز را ندارند!
کودکانی که در رده‌ی سنی زیر ده سال قرار دارند، نمی‌توانند مسائل و مشکلات پیرامون را به درستی تحلیل کنند. به بیانی دیگر، ذهن آن‌ها به قدری تکامل نیافته است تا بتوانند درک درستی از اتفاقات پیرامون داشته باشند، بنابراین با شندین اخبار ناگوار، جنگ و خونریزی، سقوط هواپیما و …. دچار استرس و اضطراب شده و واکنش‌های افراط گونه به مساله نشان می‌دهند، به حدی که شاید تا سال‌ها ذهن و روان آن‌ها درگیر موضوع باشد!
همچنین ممکن است یک خبر یا رخداد ناگوار کوچک، بسیار بزرگتر از آنچه که هست، در ذهن آن‌ها نمودار شود کودکان معمولا با فجایع و اتفاقات، همذات‌پنداری می‌کنند و اگر اخباری مبنی بر جنگ و کشتار به گوش‌شان برسد، مانند فردی که در دقیقا در شرایط جنگی قرار دارد ، اضطراب و خشونت را تجربه می‌کنند و واکنش‌های احساسی نشان می‌دهند.
روح کودک با خشونت بیگانه است:
سرشت و روح کودک، با خشونت بیگانه است و صحنه‌های خشونت‌آمیز می‌تواند روح و روان او را دچار آسیب‌های جبران ناپذیری کند. ابتلاء به انواع فوبیا، شب ادراری، ترس‌های مزمن و بدون منشاء، ناخن جویدن، افسردگی کودکان، سندرم اضطراب، حملات عصبی و بسیاری از واکنش‌های روانی دیگر، می‌تواند در صورت مواجهه‌ی کودک با اخبار بد و ناراحت کننده رخ دهد و روزها و ماه‌ها و حتی سال‌ها او را رنج دهد.
کودکان کنجکاوند و این مساله، کار شما را برای محافظت دشوارتر می‌کند!
هرگز تصور نکنید کودک‌تان متوجه اخبار ناگوار و خشونت‌آمیز نمی‌شود و یا اگر مشغول گفت‌وگو با همسر یا دوست‌تان هستید، و فرزندتان مشغول بازی است، توجهی به صحبت‌هایتان ندارد. کودکان به ظاهر مشغول بازی هستند اما به راحتی می‌توانند اضطراب و ناراحتی را از کلام و رفتار شما دریافت کنند و خود نیز مضطرب شوند و زمانی که کودک، احساس ناامنی و ترس می‌کند، شما به راحتی نمی‌توانید او را از موضوع منحرف کنید؛ او بیشتر سوال می‌پرسد و بیشتر کنجکاوی می‌کند، زیرا ذهن او درگیر شده است.
چگونه کودک را از اخبار ناگوار محافظت کنیم؟
در گام اول، بهتر است مراقب محتوایی که در اختیار کودک قرار می‌گیرد، باشید!
- پیام‌های تلویزیونی، اخبار، میزگردهای سیاسی، اخبار رادیویی و شبکه‌های خبری را محدود کنید. در زمانی که کودک زیر ده سال، در کنار شما حضور دارد، این گونه اخبار را هر چند که مهم و حائز اهمیت باشند، پیگیری نکنید. شبکه‌های خبری را دنبال نکنید.
از آنجا که تلویزیون ملی ما و بسیاری از شبکه‌های ماهواره‌ای، بدون فیلتر لازم در این زمینه هستند، پیشنهاد ما این است، به جز شبکه‌ی کودک، تماشای تلویزیون را به طور کلی برای کودک خود و حتی خودتان محدود و مسدود کنید. در نظر داشته باشید برنامه‌های تلویزیونی، برای گروه بزرگسال ساخته شده است و اساسا کودکان مخاطب این برنامه‌ها نیستند! بنابراین شما نیز نباید اجازه دهید کودک‌تان پای چنین برنامه‌هایی بنشیند!
- اگر کودک شما دسترسی به فضای مجازی و اینترنت دارد، باید دسترسی او کنترل شده باشد. لازم است در این زمینه، تمهیدات لازم را بیندیشید و اجازه ندهید او اخبار ناگوار را دنبال کند.
- اگر اهل خواندن روزنامه هستید و در آن، تصاویر خشونت‌بار وجود دارد، آن را از دسترس کودک خود خارج کنید.
- چنانچه به هر دلیلی، لازم است کودک شما از شرایط سیاسی و اجتماعی سر در بیاورد، خودتان شرایط را با زبانی قابل فهم و دور از خشونت، برای کودک توضیح دهید. گفت‌وگو والدین با کودک، بهترین روش برای مطلع ساختن او از اوضاع اجتماعی پیرامون است، آن هم در شرایطی که واقعا ضرورتی برای این کار وجود داشته باشد.
در نظر داشته باشید که اتفاقات خشونت‌آمیز، بسیار پررنگ‌تر و ترسناک‌تر از آنچه ما تصور می‌کنیم، در ذهن کودک پیکربندی می‌شود، بنابراین اگر ضرورتی برای این کار وجود ندارد، ذهن کودک خود را آشفته و پریشان نسازید.
- چنانچه در میهمانی‌ها و شب‌نشینی‌ها شرکت می‌کنید، تا زمانی که کودکان در جمع شما حضور دارند راجع به مسائل اجتماعی خشونت‌بار مانند جنگ و سقوط هواپیما، ترور و …. اخبار ناگوار صحبت نکنید و در صورتی که این موضوعات مطرح شد، محترمانه به دوستان‌تان تذکر دهید.
- چنانچه کودک شما در معرض خبرهای بد قرار گرفت و از طریق دوستان، رسانه و یا مدرسه از رویداد‌های ناگوار مطلع شد، با کلامی اطمینان‌بخش برای او مسائل را توضیح داده و سعی کنید او را حمایت کنید. در این گونه موارد، وظیفه‌ی شما اطمینان دادن به کودک‌تان و حمایت روانی از اوست. به او اطمینان دهید که در کنارش هستید و از او حمایت می‌کنید. به کودک‌تان بگویید تحت حمایت قانونی کشور است و هر رویدادی که رخ دهد، او را تنها نخواهید گذاشت.
- اگر کودک شما درباره‌ی اتفاقات کنجکاوی کرد، سربسته برای او مسائل را توضیح دهید و جزئیات را فاش نکنید. لازم نیست شخصیت‌های منفور را در ذهن کودک تثبیت کنید و قهرمان‌ها را در ذهن او پررنگ نمایید. وارد جزئیات ترسناک و ناراحت‌کننده نشوید و خشونت را توضیح ندهید. در نظر داشته باشید که او یک کودک است و مشغله‌ی ذهنی او باید بازی باشد، نه جنگ و نه کشتار و نه درگیر شدن بین کشمکش‌های سیاسی و جغرافیایی ….
کودکان قضاوت کننده نیروهای خیر و شر در دنیا نیستند، آن‌ها را وارد بازی‌های خشونت‌بار خودمان نکنیم.
سخن پایانی :
روح لطیف کودک، خشونت و زشتی را بر نمی‌تابد و وظیفه‌ی ما به عنوان پدر و مادر یا آموزگار این است، که بر اساس روحیه کودک به او مسائل را آموزش دهیم. ما در ابتدای سنین رشد کودک، باید مهربانی و زیبایی و خصوصیات مثبت را به کودکان‌مان آموزش دهیم. او ابتدا باید با خوبی‌ها آشنا شود و چیزی که باید در ذهن او تثبیت شود، خوبی است نه پلیدی!
بیایید چهره‌ی زیبای جهان را به کودکان‌مان نشان دهیم!
سیما گودرزی هستم و از شما بابت همراهی با این محتوا سپاسگزارم. امیدواریم این محتوا برایتان سودمند و مفید واقع شده باشد.
