تقویت حس کنجکاوی کودک ؛ ده روش برای هدایت و تقویت کنجکاوی کودکان …
کنجکاوی در کودکان یکی از عللی است که آن‌ها را به سوی آموزش و یادگیری بیشتر سوق می‌دهد. البته همه‌ی کودکان به طور ذاتی و غریزی، کنجکاو هستند و تنها وظیفه‌ی ما به عنوان پدر یا مادر این است، که باعث هدایت و تقویت حس کنجکاوی کودک خود شویم. هر نوزاد در هنگام تولد، با یک ذهن کاملا خالی متولد می‌شود که چیزی از دنیای اطرافش نمی‌داند؛ او کم‌کم نسبت به پدیده‌ها و وقایع اطرافش، کنجکاوی می‌کند و دوست دارد همه چیز را با حواس خود لمس کند تا کشف کند. در واقع به علت همین حس است که کودک در سنین اولیه تولد، به سرعت با دنیای اطرافش ارتباط برقرار می‌کند. در این مقاله، بررسی خواهیم کرد که در برابر کنجکاوی کودکان چه واکنشی انجام دهیم؟ چگونه باعث تقویت حس کنجکاوی کودک خود شویم؟ و چگونه کنجکاوی کودک را به مسیر درستی هدایت کنیم؟ با پروماگ تا انتهای این مقاله همراه باشید.
تقویت حس کنجکاوی کودک :
همانطور که اشاره شد، کودکان به طور غریزی کنجکاو هستند و هر پدیده‌ی جدیدی در اطراف آن‌ها، باعث برانگیختن حس کنجکاوی کودک خواهد شد. کودک دوست دارد با حواس پنجگانه‌ای که دارد، وقایع پیرامون خود را درک کند. به همین علت است که هر چیزی را که می‌بیند، تمایل دارد لمس کند و یا به سمت دهان ببرد تا مزه‌ی آن را بداند! و یا با شنیدن هر صدایی، به سمت صدا رفته و دوست دارد علت آن را کشف کند. بدون وجود حس کنجکاوی ، کودک نمی‌توانست محیط اطرافش را بشناسد و با آن‌ها ارتباط برقرار کند.
اگر چه حس کنجکاوی به عنوان یک شاخصه‌ی مفید در کودک وجود دارد، اما باید کنترل شده باشد و به سمت درست هدایت شود. والدین به عنوان یک عنصر مهم، می‌توانند با روشی هوشمندانه، کنجاوی را در کودک هدایت و تقیوت کنند و یا با برخورد نامناسب، حس کنجکاوی را در کودک سرکوب کرده و با این روش، کنجکاوی کودک را به سمت خاموشی گرایش دهند.
به عنوان پدر یا مادر چگونه باعث تقویت حس کنجکاوی کودک خود شویم؟
- لطفا بیشتر صبور باشید:
لازم است در برابر کنجکاوی کودکان ، صبور باشید و سعی کنید با حوصله به سوالات آن‌ها پاسخ دهید. با بزرگ شدن سن کودک ، کم‌کم پرسش‌هایی در ذهن او شکل می‌گیرد و کودک تمایل دارد به راز بسیاری از وقایع اطرافش پی ببرد و به همین علت از شما سوالاتی خواهد پرسید و تمایل داشته باشد از مسائل پیرامون خود سر در بیاورد.
بسیاری از والدین ممکن است در برابر انبوه سوالاتی که کودک از آن‌ها می‌پرسند، خسته می‌شوند و با بی‌حوصلگی یا خستگی، پاسخ کودک را می‌دهند و یا رفتاری می‌کنند که کودک از پرسش خود منصرف شود. باید دقت داشته باشید که سوال پرسیدن کودکان و یا کنجکاوی کردن آن‌ها، بخشی از مراحل رشد اوست و لازم است شما با صبوری کردن و دادن پاسخ‌های مناسب و هدایت‌شده، باعث تقویت حس کنجکاوی کودک خود شوید.
- بپذیرید که کنجکاوی بخشی از مرحله‌ی رشد ذهنی کودک شماست.
همانطور که اشاره شد، کنجکاوی بخش مهمی از پروسه رشد در کودک است. بنابراین باید مسیر کنجکاوی را برای کودک خود باز بگذارید و اجازه دهید او به همه جا سرک بکشد و راجع به دنیای اطرافش بداند و اطلاعات کسب کند.
- قوانین دست و پا گیر و افراطی در منزل، وضع نکنید:
اگر می‌خواهید باعث تقویت حس کنجکاوی کودک خود شوید، باید کمی انعطاف‌پذیر باشید و با بکن و نکن و برقراری نظم افراطی، کودک را کنترل نکنید. اگر می‌خواهید کودکی کنجکاو با ذهنی پویا داشته باشید، باید چشم روی بی‌نظمی‌های ایجاد شده ببندید و کمی از قوانین سختگیرانه‌ای برای نظم و انضباط در خانه وضع می‌کنید، بکاهید.
- کنجکاوی کودک را کنترل کنید:
اگر چه کنجکاوی کردن کودک ، بخش مهمی از رشد اوست، اما کودک باید از همان سنین کودکی، باید با حد و مرز مسائلی که باید راجع به آن کنجکاوی کند، آشنا شود. همانطور که می‌دانید کنجکاوی با فضولی کردن در مسائلی که به کودک مربوط نیست متفاوت است و کودک باید از همان سنین ابتدایی یاد بگیرد که در حیطه‌ی مسائلی که به او مربوط است، می‌تواند کنجکاوی کند.
- اسباب‌بازی‌های مناسب برای کودک خود بخرید:
سعی کنید بیشتر از اسباب‌بازی‌های باز برای کودکتان خرید کنید. منظور از این اسباب‌بازی‌ها، آن‌هایی است که کودک می‌تواند با آن مطابق میل و خلاقیت خود، چیزهای جدید بسازد. لگو یا خانه‌سازی، نمونه‌ای از یک اسباب بازی باز است که کودک بارها و بارها با آن چیزهایی می‌سازد و سپس با خراب کردن آن، چیز دیگری می‌سازد. این اسباب بازی‌ها علاوه بر اینکه کودک شما را خلاق می‌کنند، باعث تقویت حس کنجکاوی کودک نیز می‌شوند.
- به کودک اطلاعات بیشتری بدهید:
هر چه کودک شما راجع به مسائل پیرامون خود، بیشتر بداند، ذهن او کنکاوتر خواهد شد و در پی کشف دنیای پیچیده‌تر گام برخواهد داشت. بنابراین برای تقویت حس کنجکاوی کودک لازم است او را بیشتر با وقایع اطراف‌تان آشنا کنید و اطلاعات بیشتری را با او در میان بگذارید.
- کودک را با کتاب و مطالعه آشنا کنید:
دوستی و الفت کودک با کتاب، مسیر کشف دنیا و حقایق جهان برای کودک باز خواهد کرد. آموزش کتابخوانی به کودک، مسیر مناسبی برای هدایت حس کنجکاوی در اوست. از همان سنین کودکی سعی کنید برای کودک خود کتاب بخوانید و در خرید و خواندن کتاب برای او، مضایقه نکنید.
- اجازه دهید کودک خودش امتحان کند:
اگر چه بسیاری از مسائلی که کودک دوست دارد آن‌ها را امتحان کند و یا تجربه کند برای او خطرآفرین است، اما اجازه دهید کودک این تجربیات را در یک محیط ایمن بدست آورد. شرایط را به گونه‌ای کنید که کودک بتواند به آنچه که در نظرش ابهام‌انگیز است را کشف کند.
- کودک را بیشتر به طبیعت ببرید:
طبیعت محل مناسبی برای ارتقاء حس کنجکاوی کودک است. سعی کنید او را با طبیعت و وقایع طبیعی بیشتر آشنا کنید و دنیای پیرامون را به او نشان دهید. زمانی که کودک به طبیعت می‌رود و با گل و گیاه و جانوران برخورد می‌کند و وقایع را از نزدیک می‌بیند، بهتر می‌تواند دنیای اطراف را لمس کند. به عنوان مثال سرما، گرما، پوشش بدن جانوران، گیاهان، آب، آتش و بسیاری از موارد اینچنینی می‌تواند حس کنجکاوی را در کودک بیشتر تقویت کند.
- گاهی خلاف نظم عمل کنید:
ایجاد نظم و دیسیپلین زیاد، باعث از بین رفتن حس کنجکاوی می‌شود زیرا ذهن عادت می‌کند که باید بر طبق قاعده و قانون وضع شده، رفتار کند و همین مساله باعث می‌شود حس کنجکاوی و خلاقیت در کودک کاهش یابد. به همین منظور گاهی و در موارد ممکن، سعی کنید خلاف نظم ایجاد شده در زندگی‌تان عمل کنید.
روش صحیح پاسخ دادن به سوالات کودک :
سوال پرسیدن کودکان ، بخشی از کنجکاوی آن‌هاست. اگر می‌خواهید کودکی با ذهنی فعال داشته باشید باید در پاسخ سوالات او، او را به مسیر جواب هدایت کنید نه اینکه پاسخ را حاضر و آماده در اختیار او قرار دهید.
برای نیل به این هدف، سوال کودک را با سوال دیگری پاسخ دهید و با طرح سوالات هدایت شده، او را به مسیری هدایت کنید که خودش به جواب درست دست یابد. مثلا از او بپرسید:
“خودت چگونه فکر می‌کنی؟”
“نظرت چیست؟ “
“به نظرت اگر اینطوری باشد چه اتفاقی می‌افتد؟”
“راه حل مناسب چیست؟”
“دوست داری از کتاب یا اینترنت بپرسیم؟”
و سوالاتی ازین دست.
سخن پایانی:
بسیاری از والدین در برابر کنجکاوی کودکان واکنش منفی از خود نشان می‌دهند و با این کار باعث می‌شوند که حس کنجکاوی در کودک خاموش شود. بنابراین سعی کنید راهی مناسب در مقابل حس کنجکاوی کودک پیدا کنید و در راه تقویت حس کنجکاوی کودک بکوشید تا فرزند شما ذهنی فعال و پویا داشته باشد.
سیما گودرزی هستم. ازینکه این محتوا را در وب‌سایت پروماگ مطالعه کرده‌اید از شما سپاسگزاریم. امیدواریم این مقاله برایتان سودمند و مفید واقع شده باشد.
در بخش آموزش بیشتر بخوانید:
فوائد بازی برای کودک ؛ نقش بازی در تقویت مهارت‌های زندگی چیست؟
مهارت دست‌ورزی در کودکان ؛ بازی‌هایی برای تقویت عضلات دست و چشم کودک…
افزایش دایره لغات کودک با روش های آسان و قابل اجرا که پروماگ می گوید…
نقاشی کودکان و دنیایی گسترده تر از آنچه در ذهن شما وجود دارد….
اوقات فراغت کودکان و نوجوانان را چگونه و با چه فعالیت هایی پر کنیم؟
استعداد یابی در کودکان ؛ با چه روش هایی استعدادهای نهفته کودکمان را کشف کنیم؟
